خورشت فسنجان یکی از شاهکارهای آشپزی سنتی ایران است که با طعم خاص و ترکیب منحصر بهفردش، جایگاه ویژهای در دل ایرانیان دارد. این خورشت خوشرنگ، با استفاده از گردوی آسیابشده، رب انار، و گوشت (مرغ یا گوشت قلقلی) تهیه میشود و عطر بینظیرش یادآور مهمانیهای مجلل و غذاهای اصیل خانگی است. اگر بهدنبال یک دستور طرز تهیه فسنجان جاافتاده و حرفهای هستید، در ادامه با ما همراه باشید.
مواد لازم برای تهیه فسنجان اصیل و مجلسی
مواد اولیه | مقدار مورد نیاز |
گردوی آسیابشده | ۳۰۰ گرم |
مرغ یا گوشت قلقلی | ۵۰۰ گرم |
پیاز متوسط | ۲ عدد |
رب انار ترش یا ملس | ۴ تا ۵ قاشق غذاخوری |
شکر (در صورت تمایل) | ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری |
زردچوبه، نمک و فلفل | به میزان لازم |
روغن مایع | برای سرخ کردن |
آب سرد | به مقدار لازم |
طرز تهیه گامبهگام خوشمزه و حرفهای

مرحله اول: آمادهسازی گردو
گردوی آسیابشده را در قابلمه بریزید و کمی آب سرد اضافه کنید. روی حرارت ملایم قرار دهید و مرتب هم بزنید تا ته نگیرد. حدود ۴۵ دقیقه زمان نیاز دارید تا گردو شروع به روغن انداختن کند.
نکته سئو: استفاده از گردوی چرب و تازه کلید داشتن یک فسنجان روغندار و مجلسی است.
مرحله دوم: افزودن رب انار
رب انار را میتوانید کمی در روغن تفت دهید تا خامی آن گرفته شود. سپس آن را به قابلمه گردو اضافه کنید. بسته به ذائقه خود، میتوانید رب انار ترش، ملس یا شیرین استفاده کنید. در این مرحله طعم خورشت را تنظیم نمایید.
مرحله سوم: پخت گوشت یا مرغ
پیاز را خرد و تفت دهید، سپس گوشت یا مرغ را با ادویهها اضافه کرده و سرخ کنید. اگر از گوشت چرخکرده استفاده میکنید، آن را بهصورت کوفتهریزه فرم دهید، سرخ کرده و کنار بگذارید.
مرحله چهارم: اضافه کردن گوشت و ادامه پخت
گوشت یا مرغ را به خورشت اضافه کنید. در این مرحله، خورشت باید برای حداقل ۲ تا ۳ ساعت روی شعله ملایم بپزد تا جا بیفتد. در ۳۰ دقیقه پایانی پخت، طعم را مجدد بررسی کنید و در صورت نیاز، شکر یا رب انار اضافه نمایید.
نکات کلیدی برای تهیه فسنجان حرفهای و جاافتاده
گردوی پودر شده را دو بار آسیاب کنید تا ریز و یکدست باشد.
در حین پخت از یخ استفاده کنید (اختیاری): اضافه کردن چند قطعه یخ باعث میشود گردو بهتر روغن بیندازد
فسنجان نیاز به صبر دارد: هرچه بیشتر بپزد، خوشمزهتر میشود.
اضافه کردن کمی دارچین یا گلپر در پایان پخت عطر خاصی به خورشت میدهد، اما زیادهروی نکنید تا طعم را تلخ نکند.
استفاده از رب انار خانگی تأثیر زیادی در طعم نهایی دارد.
ارزش غذایی این خورشت
خورشت علاوهبر طعم بینظیر، یک غذای بسیار مقوی و سالم محسوب میشود:
گردو سرشار از امگا ۳، آنتیاکسیدان، و مواد معدنی است.
رب انار حاوی ویتامین C و ترکیبات ضدالتهابی است.
گوشت یا مرغ، منبع خوب پروتئین حیوانی برای حفظ انرژی بدن است.
برای داشتن غذایی سالمتر، میتوانید فسنجان را با برنج قهوهای یا کته سبوسدار سرو کنید.
تاریخچه فسنجان؛ خورشتی با اصالت گیلانی
یکی از غذاهای اصیل شمال ایران، بهویژه استان گیلان، محسوب میشود. در گذشتههای دور، این خورشت با گوشت اردک تهیه میشد. برخی منابع تاریخی، پیدایش فسنجان را به دوره ساسانیان نسبت میدهند. ترکیب گردو و رب انار در این خورشت، نمایانگر توازن کامل میان طبع سرد و گرم در طب سنتی ایرانی است.
پاسخ به سوالات متداول درباره فسنجان
چرا من روغن نمیاندازد؟
استفاده از گردوی نامرغوب یا حرارت زیاد باعث میشود خورشت روغن پس ندهد. صبر، حرارت ملایم و گردوی باکیفیت، راهحل این مشکل است.
چطور گیاهی درست کنیم؟
بهجای گوشت، از قارچ، بادمجان یا کوفته گیاهی استفاده کنید. گردو و رب انار همچنان ترکیب اصلی هستند.
چگونه فسنجان را فریز کنیم؟
خورشت را میتوانید در ظروف دربدار فریز کنید. برای مصرف دوباره، آن را روی شعله کم گرم کنید.
چه طعمی بهتر است؛ ترش یا شیرین؟
این کاملاً سلیقهای است. فسنجان شمالی اغلب ترش و فسنجان قمی معمولاً شیرینتر است.
فسنجان در فرهنگ ایرانی
خورشت فسنجان یکی از غذاهای مجلسی در مهمانیها، عروسیها و مراسم مذهبی محسوب میشود. در ایام محرم، بسیاری از نذریها با این خورشت تهیه میشوند. همچنین این خورشت بهدلیل ظاهر لوکس و رنگ خاصش، در سفرههای رسمی و سنتی ایرانی جایگاه ویژهای دارد.
جمعبندی: فسنجان، نماد آشپزی سنتی ایرانی
فسنجان فقط یک خورشت نیست، بلکه تجلی فرهنگ، صبر، و هنر آشپزی ایرانی است. با رعایت نکاتی که در این مقاله گفتیم، میتوانید یک فسنجان جاافتاده، خوشرنگ و روغنی درست کنید که نهتنها دل خانواده، بلکه هر مهمانی را به دست آورد.